UMUHIMU WA SAIKOLOJIA YA ELIMU KWA MWALIMU


STELLA MARIS MTWARA UNIVERSITY COLLEGE
(A Constitute College of St. Augustine University of Tanzania)
(STEMMUCO)
TET 050105
SAJIDI D. KASKAZI – STE/ODPE/193166
SWALI:
“Kumfundisha mwalimu wa shule ya msingi somo la saikolojia ya elimu ni kumpotezea muda kwa kuwa somo hili halipo katika mtaala wa masomo ya shule ya msingi na hivyo halitafundishwa.” Jadili

MAJIBU:
         Si sahihi kuwa kumfundisha mwalimu wa shule ya msingi somo la saikolojia ya elimu ni kumpotezea muda kwa kuwa somo hili halipo katika mtaala wa masomo ya shule za msingi, Saikolojia ya elimu ina umuhimu mkubwa kwa mwalimu katika mchakato wa ufundishaji na ujifunzaji wa mwanafunzi.
         Saikolojia ya Elimu ni taaluma inayojihusisha na utumiaji wa nadharia za saikolojia na mbinu za kisaikolojia katika kujifunza na kufundisha. Saikolojia ya elimu hujikita katika mchakato wa ujifunzaji na ufundishaji, hasa kwa kumuangalia mwanafunzi kama mlengwa wa Elimu.

Namna Saikolojia ya Elimu inavyoweza kumsaidia mwalimu wa shule ya msingi.
Saikolojia ya elimu inamsaidia mwalimu wa shule ya msingi katika mambo yafuatayo ili kurahisisha mchakato wa ujifunzaji na ufundishaji:-

·        1.  humsaidia mwalimu kuelewa maana ya kufundisha,
kipengele hiki kinamsaidia mwalimu kujua maarifa, stadi na ujuzi atakao utoa kwa wanafunzi kulingana na umri, ngazi ya ujifunzaji na mahitaji yao kwa ujumla.
Pia inamsaidia mwalimu kuwafahamu wanafunzi wake kitabia.
Kama binadamu wengine wanafunzi huwa na tabia na matakwa mbalimbali kwa kuwa wanatoka katika mazingira tofauti, hivyo tabia na mienendo hutofautiana kwa hiyo mwalimu anatakiwa kufahamu tabia na mienendo na namna ya kurekebisha ili asiathiri ujifunzaji na ufundishajiwake.

·        2.  Saikolojia ya Elimu humsaidia mwalimu kufahamu kama mwanafunzi anakua kulingana na hatua zinazotegemewa na jamii.
Mwalimu inatakiwa aweze kumjua mwanafunzi namna anavyo kuwa kimwili na kiakili ili aweze kumjengea tabia na mwenendo unaokubalika na jamii.
Mfano: jamii inajua namna mwafanzi anavyokua nao pia huweka rekodi ya matarajio kuwa mwanafunzi huyo atakapofika umri Fulani anatarajiwa kuwa na tabia na mwenendo upi, hivyo mwalimu anapaswa kufahamu namna mwanafunzi anavyokua na kumsaidia kulingana na mahitaji yake.

·        3.   Saikolojia ya Elimu humsaidia mwalimu kutoa mafunzo yanayolinga na ngazi na kiwango cha makuzi alichofikia mwanafunzi.
Mwalimu anapaswa kufahamu kuwa maarifa, stadi na ujuzi anaoutoa unatakiwa ulingane na ngazi ya wanafunzi.
Mfano: mwanafunzi wa darasa la kwanza anatakiwa ajifunze stadi za kusoma, kuhesabu, na kuandika maneno rahisi.

Pia kwa ngazi za juu mfano; darasa la sita na la saba mwalimu anapaswa kufundisha masuala yalioko katika jamii ili aweze kuyakabili na sadi zingine ngumu kwani anauwezo wa kuzimudu ukilinganisha na yule wa darasa la nne na la tatu.

·        4.   Pia saikolojia hii humsaidia mwalimu katika kusimamia darasa. Mwalimu anapaswa kuwa na mpangilio mzuri wa darasa kwa kuweka mazingira rafiki ya ujifunzaji na ufundishaji kulinga na ngazi ya wanafunzi.
Pia katika matumizi vifaa vya kujifunzia na kufundishia anapaswa kuzingatia unadhifu na ubora na ziwe na hisia za maarifa na stadi inayokusudiwa.

·        5.   Saikolojia ya Elimu pia humsaidia mwalimu kuweza kuwasaidia wanafunzi waweze kutatua matatizo yao kwa kutoa ushauri. Somo hili la saikolojia ya elimu humpatia mwalimu ujuzi namna ya kuweza kuwashauri wanafunzi wale ambao hushuka kitaaluma kutokana na vulugu za maono au wivu wa masomo waweze kupata ari ya kusoma na kupenda maendeleo yao.

Pia saikolojia hii katika kipengele hiki mwalimu ataweza kuwapa wanafunzi ari ya kujiona wao wanaweza kutimiza ndoto zao.
Mfano; wanafunzi wanakuwa na ndoto zao kulingana na masomo wanayoyapenda hivyo mwalimu anaweza kuwatia moyo na kuwapa msisitizo wa masomo na kuwafanya kila mmoja kuwa na mtazamo wake kulingana kazi anayopendelea.

·        6.   Saikolojia ya Elimu humsaidia mwalimu kufahamu madhumuni na malengo ya kufundisha. Somo hili humsaidia mwalimu katika kundaa somo kwa kuzingatia umri, ngazi, malengo makuu na matokeo wezeshi ili kuweza kubaini mabadiliko ya tabia na mwenendo unaotarajiwa kuonekana na jamii.
Hivyo mwalimu anapojifunza somo hili humsaidia katika kuandaa somo na kuchagua matini za kufundishia zitakazo endana na umri na ngazi ya wanafunzi.
Pia humuongoza mwalimu katika ufundishaji wake aanze kufundisha mada rahisi na kumalizia na mada ngumu.

·        7.   Somo hili la saikolojia ya Elimu humsaidia mwalimu kuwafahamu wanafunzi na mahitaji yao kitabia na tofauti zao za kuikuaji na kiakili ili waweze ksaidiwa kwa mahitaji yao. Wanafunzi hutoka katika jamii tofauti, kila jamii inataratibu zake za kulea hiyo mwalimu anapaswa kujifunza somo hili ili aweze kufundisha bila ya kuathiri taratibu za jamii zinazowazunguka wanafunzi  nahata yeye mwenyewe.
Kufanya hivyo kutamsaidia mwalimu katika kufanya upimaji na tathimini ya somo lake kwa urahisi kuweza kufukia malengo kwa ufanisi mkubwa.

·        8.   Saikolojia pia humsaidia mwalimu kufahamu mchakato wa ujifunzaji na jinsi wanafunzi wanavyopata maarifa na namna ya kuwasaidia. Wanafunzi wanatofautiana viwango vya kufikiri, kuna wanaofikiri  au kujifunza kwa haraka, na wengine hujifunza kwa taratibu sana na wengine kujifunza kwao ni kwa kati na kati.
Mwalimu anapokuwa amekwishajifunza somo hili ataweza kufahamu namna ya kujenga mahusiano ili aweze kujiweka karibu na wao ili awezekuwasaidia.

·        9.   Somo hili pia humsaidia mwalimu katika kusoma na kuelewa kazi za wanafunzi. Kipengele hiki hujikita katika kufanya upimaji na tathimini wa kazi za wanafunzi hivyo saikolojia humwezesha mwalimu kuelewa kazi ziliyofanywa na wanafunzi kwa kuzingtia makuzi ya mwili na kiakili. Hivyo mwalimu atabaini mahitaji ya wanzafunzi na ufanisi wa kazi zake alizozitoa  na malengo mahususi aliyakusudia kama yamefikiwa au bado ili aweze kutumia mbinu mbadala.

Somo la Saikolojia ya Elimu linaumuhimu sana kwa mwalimu hoja nilizozieleza hapo juu ni baadhi ya hoja zinazoonesha umuhimu wa somo la Saikolojia ya Elimu kwa mwalimu na mazingira ya ujifunzaji kwa ujumla.